.jpg){kind=link}
Thực đơn
Bạo loạn tại Điện Capitol Hoa Kỳ 2021
Donald J. Trump @realDonaldTrump Đây là những việc và sự kiện xảy ra khi một chiến thắng bầu cử vang dội bị tước đi một cách thẳng tay và độc ác từ những nhà yêu nước vĩ đại từ lâu đã bị đối xử xấu xa & bất công. Hãy về nhà với tình yêu và sự an bình. Hãy mãi ghi nhớ hôm nay!
January 6, 2021[215]
Ngày 2:38 chiều ngày 6 tháng 1, Trump đã tweet "Hãy ủng hộ Cảnh sát Điện Capitol và nhân viên Thi hành Luật pháp. Họ thật sự ở bên Quốc gia chúng ta. Hãy giữ hòa bình!".[216]
Trong những tuần trước ông đã quảng bá cuộc tuần hành này.[217]Sau đó, lúc 3:13 chiều, ông lại tweet, "Tôi yêu cầu mọi người tại Điện Capitol Hoa Kỳ giữ hòa bình. Không được bạo động! Hãy nhớ, CHÚNG TA là Đảng của Luật pháp & Trật tự – hãy tôn trọng luật pháp và những nhân viên trong đồng phục Xanh của chúng ta. Cảm ơn!".[218]
Vào 4:22 chiều, Trump cũng công bố một thông điệp bằng video trên mạng xã hội. Trong đó, ông nói với những người ủng hộ mình: "Đây là một cuộc bầu cử gian lận, nhưng chúng ta không thể mắc vào kế của bọn họ. Chúng ta phải có hòa bình. Hãy về nhà. Chúng tôi yêu bạn. Bạn rất là đặc biệt. Bạn đã thấy việc gì diễn ra. Bạn đã thấy cách những người khác đã bị đối xử một cách xấu xa và độc ác. Tôi hiểu bạn cảm tưởng thế nào. Nhưng hãy về nhà và về nhà trong hòa bình."[61] Trump "ban đầu thì vui mừng" khi những người ủng hộ ông đã xông vào được trong Điện Capitol và không chịu can thiệp.[219]
Sau đó, ông tweet: "Đây là những việc và sự kiện xảy ra khi một chiến thắng bầu cử vang dội bị tước đi một cách thẳng tay và độc ác từ những nhà yêu nước vĩ đại từ lâu đã bị đối xử xấu xa & bất công." Ông kêu gọi "Hãy về nhà với tình yêu và sự an bình. Hãy mãi ghi nhớ hôm nay!"[220][221][222] Một cố vấn Nhà Trắng nói rằng Trump không muốn làm gì thêm để làm dịu cuộc náo loạn, và cho rằng "Nếu chúng ta có thể thả ông ta vào đám đông giận dữ đó, chúng tôi sẽ làm ngay bây giờ."[223]
Ít lâu sau khi tải lên, thông điệp của Trump đã bị Twitter, Facebook, và YouTube tháo gỡ vì đã vi phạm các chính sách "liêm chính dân sự" và tin giả về bầu cử.[224]Một viên chức Facebook tên Guy Rosen nói rằng video đã bị gỡ bỏ vì nó đã "thêm vào thay vì dịu bớt nguy cơ bạo động đang diễn ra."[225] Tối hôm đó, Twitter đã khóa tài khoản Trump trong thời hạn 12 tiếng đồng hồ và đe dọa sẽ khóa vĩnh viễn vì "nhiều lần vi phạm nghiêm trọng quy định Liêm chính Dân sự của chúng tôi". Twitter cũng đòi hỏi ông phải tháo bỏ ba lời tweet của mình.[226][227] Ngày hôm sau, Facebook và những nền tảng của nó, kể cả Instagram, tuyên bố đã cấm tài khoản của Trump không thời hạn, ít nhất đến khi ông rời khỏi chức vụ tổng thống. Tổng giám đốc Facebook Mark Zuckerberg viết, "Những diễn biến làm sửng sốt trong 24 giờ qua rõ ràng chứng minh rằng Tổng thống Donald Trump có ý định sử dụng những thời khắc còn lại trong chức vụ của mình để lật đổ sự chuyển giao quyền lực trong hòa bình cho người được bầu để thay thế ông.".[228] Twitch later announced it had disabled Trump's channel on the platform.[229]
Ít lâu sau khi Quốc hội chứng nhận chiến thắng của Biden, phát ngôn viên của Trump là Dan Scavino truyền đạt một lời tuyên bố của Trump, nói rằng, "Mặc dù tôi hoàn toàn phản đối kết quả cuộc bầu cử, và sự thật đã cho thấy tôi đúng, thế nhưng sẽ có một cuộc chuyển giao quyền lực trật tự vào ngày 20 tháng 1. Tôi luôn nói rằng chúng ta sẽ tiếp tục đấu tranh để bảo đảm chỉ những lá phiếu hợp pháp mới được tính. Dù việc này tiêu biểu cho sự kết thúc của nhiệm kỳ đầu tiên vĩ đại nhất trong lịch sử tổng thống, nó chỉ là sự mở đầu cuộc đấu tranh để Làm Nước Mỹ Vĩ đại Lại!"[230]
Ngày 7 tháng 1 năm 2021, tức hơn 24 tiếng sau sự việc, trong đoạn video được công bố, Trump lên án các hành động bạo lực và thừa nhận rằng một “chính quyền mới sẽ nhậm chức” vào ngày 20 tháng 1 năm 2021. Trump cho rằng: “Giống như tất cả người dân Mỹ, tôi phẫn nộ vì bạo lực, vô luật pháp và tình trạng hỗn loạn. Những người biểu tình xâm nhập vào Điện Capitol đã làm hoen ố nền dân chủ Mỹ”. Ông cảnh báo những người vi phạm pháp luật sẽ phải trả giá.[231] Trước đó, Người Phát ngôn Nhà Trắng Kayleigh McEnany đã cố gắng tạo khoảng cách giữa chính quyền Trump và hành động của những người bạo động trong một phát biểu trên truyền hình.[232]
Lúc 3:35 chiều ngày 6 tháng 1, Pence đã tweet: "Cuộc tấn công này vào Điện Capitol của chúng ta sẽ không được dung tha và những kẻ tham gia sẽ bị trừng trị nghiêm khắc nhất theo luật pháp".[233] Sau đó ông phát biểu tại Thượng viện khi họ họp lại vào đêm đó, rằng "Hôm nay là một ngày đen tối trong Điện Capitol Hoa Kỳ... [Tôi nói với] những kẻ gây ra phá hoại trong Điện Capitol của chúng ta hôm nay, ngươi sẽ không chiến thắng. Bạo động không bao giờ thắng. Nền tự do mới thắng. Đây vẫn là Ngôi nhà của Nhân dân."[234][235]
| Phát biểu của Tổng thống tân cử Joe Biden, 6 tháng 1 năm 2021, C-SPAN |
Vào lúc 4:06 chiều ngày 6 tháng 1 Tổng thống tân cử Joe Biden đọc diễn văn đến người dân Mỹ từ Wilmington, Delaware, gọi sự kiện là một cuộc nổi dậy, gần như phiến loạn, và phát biểu rằng "nền dân chủ chúng ta đang chịu sự tấn công chưa từng thấy".[236][237]
Ông kêu gọi Trump lên truyền hình toàn quốc để yêu cầu chấm dứt cuộc biểu tình.[238][239]
Vài phút sau, Phó Tổng thống tân cử Kamala Harris lặp lại phát biểu của Biden, viết rằng những cuộc biểu tình là một sự "tấn công vào Điện Capitol và những đầy tớ của dân".[240] Ngày hôm sau Biden nói rằng cuộc tấn công là khủng bố nội địa.[241]
Lãnh đạo Phe Đa số Thượng viện Mitch McConnell miêu tả cuộc bạo loạn là một "cuộc nổi dậy bất thành" và nói rằng "chúng ta đã trở về lại vị trí, chúng ta sẽ làm theo nhiệm vụ của mình theo Hiến pháp để phục vụ quốc gia. Và chúng ta sẽ làm việc đó tối hôm nay."[242] Lãnh đạo Phe Thiểu số Thượng viện Chuck Schumer và Chủ tịch Hạ viện Nancy Pelosi kêu gọi Trump "yêu cầu tất cả những người biểu tình rời khỏi Điện Capitol và khuôn viên ngay lập tức".[243] Schumer, trong phát biểu sau khi Thượng viện tiếp tục cuộc họp, miêu tả những người tham gia việc xông vào tòa nhà là "khủng bố nội địa", và những hành động của họ sẽ là "vết nhơ dấn vào đất nước chúng ta khó mà rửa được".[244] Sau đó, Pelosi cũng nói sau tuyên bố sẽ tiếp tục cuộc họp để chứng nhận kết quả kiểm phiếu đại cử tri, "hãy cầu nguyện rằng sự xúi giuc bạo lực này sẽ là một điều khiến chúng ta hàn gắn lại".[245]
Dân biểu Cori Bush (D-MO) đã đăng một lời tweeted đưa ý định đưa lên một nghị quyết đòi trục xuất "những thành viên Quốc hội theo Đảng Cộng hòa đã kích động vụ tấn công khủng bố nội địa này nhằm lật ngược cuộc bầu cử".[246][247]
Dân biểu Adam Kinzinger (R-IL) đã lên án bạo lực và miêu tả sự việc là một "nỗ lực đảo chính".[73] Dân biểu Liz Cheney (R-WY), Chủ tịch Hội nghị Đảng Cộng hòa Hạ viện (vị trí cao thứ 3 trong các lãnh đạo Cộng hòa ở Hạ viện) phát biểu "Không có bàn cãi gì nữa, Tổng thống đã tạo ra đám đông, Tổng thống đã diễn thuyết trước đám đông. Ông ta đã châm lửa."[248] Tân Dân biểu Nancy Mace (R-SC), người đã hoạt động trong cuộc vận động tranh cử năm 2016 của Trump, nói "tất cả những nỗ lực của ông... mọi thứ đó — toàn bộ di sản của ông— đã bị xóa bỏ" do bạo loạn.[249] Dân biểu Mike Gallagher (R-WI) phát biểu về bạo loạn rằng ông "chưa từng thấy việc gì như thế này từ khi tôi đã được triển khai tại Iraq".[250] Dân biểu Cathy McMorris Rodgers (R-WA), người từng có ý định phản đối chứng nhận kết quả bầu cử, tuyên bố rằng bà sẽ không phản đối nữa sau khi chứng kiến sự kiện "nhục nhã và phi Mỹ" ngày 6 tháng 1.[251] Cùng với bà, các thượng nghị sĩ Kelly Loeffler (R-GA), Steve Daines (R-MT), James Lankford (R-OK), Marsha Blackburn (R-TN), và Mike Braun (R-IN), đều thay đổi ý định phản đối chứng nhận sau khi chứng kiến bạo động của đám đông.[252]
Thượng nghị sĩ Mitt Romney (R-UT) nói, "sự việc xảy ra tại Điện Capitol Hoa Kỳ hôm nay là một nổi dậy, do chính Tổng thống Hoa Kỳ kích động" và là một phần của "một cuộc tấn công chưa từng thấy vào nên dân chủ của chúng ta".[253] Thượng nghị sĩ Ben Sasse (R-NE) nói, "Bạo lực này kết quả xấu xa và không tránh khỏi phát động từ thói ham mê gây chia rẽ của tổng thống."[254] Thượng nghị sĩ Pat Toomey (R-PA) phát biểu trong cuộc họp Thượng viện: "Chúng ta đã chứng kiến máu chảy vì một kẻ mị dân đã chọn cách tung ra những điều sai trái và gây ngờ vực trong những người Mỹ đồng quốc."[255] Thượng nghị sĩ Richard Burr (R-NC) nói, "Tổng thống đã phải chịu tránh nhiệm cho sự kiện hôm nay qua việc đưa ra những thuyết âm mưu vô căn cứ để dẫn đến nước này."[256] Thượng nghị sĩ Ted Cruz (R-TX) lên án cuộc biểu tình và nói "Bạo lực luôn không được chấp nhận. Ngay cả khi giận dữ đang cao độ. Bất cứ ai tham gia bạo lực—đặc biệt là chống lại người thực thi pháp luật — phải bị truy tố đến cùng."[257] Chính Cruz, cùng với Thượng nghị sĩ Josh Hawley, đã bị các Thượng nghị sĩ Chris Coons (D-DE), Patty Murray (D-WA), và Ron Wyden (D-OR) kêu gọi từ chức.[258] Cũng có những chỉ trính nhắm vào các thượng nghị sĩ đã từng gửi các thông điệp gây quỹ trong lúc sự kiện đang diễn ra tại Washington.[259][260]
Các nhà lãnh đạo từ Australia, Canada, Pháp, Đức, Iran, Israel, Vương quốc Anh và hơn hai chục các quốc gia khác đều bày tỏ quan ngại về các cuộc biểu tình và lên án bạo lực. Một số người chỉ trích chính chính phủ Hoa Kỳ và vai trò của chính Trump trong việc kích động rối loạn, so sánh cuộc bạo loạn với các sự kiện hỗn loạn khác trong suốt lịch sử. Nhiều nhà lãnh đạo thế giới đã kêu gọi ôn hòa, mô tả cuộc bạo động là "một cuộc tấn công vào nền dân chủ".
Đại diện Cấp cao về Đối ngoại của Liên minh châu Âu Joseph Borrell tuyên bố rằng nền dân chủ Mỹ dường như đang bị "bao vây", trong khi Chủ tịch Hội đồng châu Âu Charles Michel nói thêm rằng Quốc hội Hoa Kỳ là một "ngôi đền của nền dân chủ" và gọi các sự kiến này là một "cú sốc". Tổng thư ký NATO, Jens Stoltenberg, gọi những cảnh tượng tại Điện Capitol Hoa Kỳ là "gây sốc" trên Twitter, và tuyên bố rằng "kết quả của cuộc bầu cử dân chủ này phải được tôn trọng". Tổ chức các quốc gia châu Mỹ tuyên bố rằng "việc áp dụng vũ lực và phá hoại chống lại các thể chế tạo thành một cuộc tấn công nghiêm trọng chống lại hoạt động dân chủ". Ngoài ra, Tổng thư ký Liên Hiệp Quốc, António Guterres, tuyên bố rằng ông "rất buồn trước các sự kiện tại Điện Capitol của Hoa Kỳ ở Washington, DC, hôm thứ Tư" và nói thêm rằng "trong hoàn cảnh như vậy, điều quan trọng là các nhà lãnh đạo chính trị phải gây dấu ấn đối với những người ủng hộ họ, cần phải kiềm chế bạo lực, cũng như tôn trọng các quy trình dân chủ và pháp quyền."
Thực đơn
Bạo loạn tại Điện Capitol Hoa Kỳ 2021Liên quan
Tài liệu tham khảo
WikiPedia: Bạo loạn tại Điện Capitol Hoa Kỳ 2021